Trafnidiaeth gymunedol yn sbarduno newid cadarnhaol

Pŵer Torfol

Trafnidiaeth yw'r ffynhonnell unigol fwyaf o allyriadau nwyon tŷ gwydr yn y DU, gan gyfrif am 31% o'r allyriadau yn 2018, gyda thrafnidiaeth ffyrdd yn cyfrannu am 90%. Nid yw'r ffigur hwn yn cynnwys teithio awyr rhyngwladol.

O 2030 bydd gwerthiant cerbydau petrol a disel newydd yn cael eu gwahardd ledled y DU i gefnogi mwy o bobl i brynu neu ddefnyddio cerbydau trydan.

Mae ein her trafnidiaeth genedlaethol yn ymwneud â mwy na dim ond disodli'r mathau o geir a ddefnyddiwn, mae'n ymwneud â lleihau'r angen i deithio yn y lle cyntaf a newid sut rydym yn symud, o fewn ein trefi, ein dinasoedd ac ar draws ein hardaloedd gwledig.

Ledled y DU, mae prosiectau a arweinir gan y gymuned yn dod o hyd i ffyrdd o annog trafnidiaeth gynaliadwy, o lwybrau cerdded mwy diogel, beicio fforddiadwy, i glybiau ceir a chludiant cymunedol. Mae'r cyd-fanteision yn sylweddol ac yn cynnwys iechyd a lles drwy well ffitrwydd a gwell ansawdd aer.

Yn uniongyrchol neu'n anuniongyrchol, gall prosiectau trafnidiaeth gymunedol gynyddu'r defnydd o drafnidiaeth gyhoeddus a'i ansawdd. Mae prosiectau a arweinir gan y gymuned yn cynnig manteision i'r rhai ar incwm is sy'n dibynnu mwy ar wasanaethau trafnidiaeth gyhoeddus. Gydag un o bob pedair aelwyd yn Lloegr heb gar, gall prosiectau trafnidiaeth gymunedol arwain at well mynediad i weithgareddau gwaith a hamdden. Mae ymchwil wedi dangos bod symudedd annibynnol drwy well mynediad at drafnidiaeth gyhoeddus yn gallu gwella sgiliau gwybyddol, datblygiad cymdeithasol a deallusrwydd emosiynol.

Mae Big Birmingham Bikes (BBB) yn brosiect sy'n cael ei redeg gan Active Wellbeing Society, cymdeithas budd cymunedol a chydweithio i adeiladu cymunedau hapus, iach sy'n byw bywydau egnïol a chysylltiedig.

Mae'r Active Wellbeing Society yn gweithio gyda chymunedau mewn ardaloedd o amddifadedd uchel i fynd i'r afael ag anghydraddoldeb a hyrwyddo lles cymunedol, gan gynnal prosiectau amrywiol am ddim gan gynnwys gweithgarwch corfforol a chymdeithasol, rhannu ac ailddefnyddio eitemau bwyd ac eitemau cartref, rhagnodi cymdeithasol a chymorth dros y ffôn.

Ers 2017 mae BBB wedi darparu newid ymddygiad, cyfraddau uwch o feicio drwy ddosbarthu beiciau am ddim, gwell iechyd a lles, mwy o fynediad at hyfforddiant, addysg a gweithleoedd, yn ogystal â chael pobl allan o geir yn helpu i leihau llygredd. Mae'r prosiect hefyd yn canolbwyntio ar helpu'r rhai yr effeithiwyd arnynt fwyaf gan lygredd aer a gweithio lle nad oedd diwylliant beicio presennol.

Wedi'i sefydlu fel rhan o strategaeth Chwyldro Beicio Birmingham 20 mlynedd cyngor y ddinas, sy'n anelu at ymgorffori beicio yn y cynnig trafnidiaeth prif ffrwd a chynyddu cyfran y teithiau beicio i 10% erbyn 2033, mae BBB yn mabwysiadu dull llawr gwlad. Maent yn dysgu'r rhai sydd ag ychydig neu ddim profiad beicio i reidio'n hyderus o amgylch y ddinas.

Mae preswylwyr codau post cymwys yn gwneud cais am ddefnyddio beic am ddim ac yn cael hyfforddiant beicio am ddim i'w rhoi ar y trywydd cywir. Mae hyfforddiant mewn trwsio beiciau hefyd yn rhan o'r rhaglen. Mae gwirfoddolwyr sydd wedi'u hyfforddi yn gweithredu fel mentoriaid i helpu i hyfforddi eraill (cefnogaeth gan gyfoedion i gyfoedion).

Mae BBB wedi derbyn arian gan y Loteri Genedlaethol ar gyfer Chwaraeon Lloegr ac mae ganddo bartneriaethau agos gyda British Cycling a Chyngor Dinas Birmingham. Maent yn gweithio gyda dros 50 o grwpiau cymunedol, elusennau iechyd meddwl a digartref ac yn 2017 cafodd BBB ei gydnabod gyda gwobr Ashden.

Yn ystod 12 mis cyntaf y prosiect dosbarthwyd 4,000 o feiciau yn rhad ac am ddim, roedd 17,000 o drigolion lleol yn elwa o feiciau a digwyddiadau hyfforddi ac roedd dros 300,000 o filltiroedd wedi'u beicio. Roedd gwelededd beiciau yn helpu i gynyddu cyfranogiad, gan annog eraill i ymgymryd â'r hyn yr oeddent yn credu na allent ei wneud.

Mae'r manteision iechyd hefyd wedi bod yn sylweddol gyda 1,780 o bobl yn beicio am o leiaf 30 munud unwaith yr wythnos. Mae manteision cymdeithasol yn cynnwys mwy o hyder a chreu ffrindiau a rhwydweithiau newydd. Yn bwysig iawn, mae ymddygiad cynaliadwy newydd yn dod yn norm newydd o fewn cymuned Birmingham yn raddol.

Mae BBB a Phrosiect Beiciau'r sefydliad wedi parhau i dyfu o nerth i nerth:

dosbarthu beiciau i weithwyr allweddol yn ystod pandemig COVID-19

sefydlu cynllun Beiciau ar Bresgripsiwn sy'n galluogi cleifion sydd fwyaf agored i niwed i wneud cais am feic i wella eu lles meddyliol a chorfforol

darparu Bikeability i ysgolion ledled Birmingham ac i deuluoedd gael mynediad yn y gymuned

cyflwyno ymgyrch beiciau wedi'i hailgylchu #SaveTheCyles

darparu prosiect beicio E-Cargo sydd wedi golygu ein bod yn defnyddio beiciau mewn partneriaeth â sefydliadau cymunedol i ddosbarthu parseli bwyd, dillad a chyfarpar chwaraeon a roddwyd ledled y ddinas.

"Gwyddom o'n gwaith mai un o'r prif rwystrau i feicio yw cost beic," meddai Karen, Prif Weithredwr y The Active Wellbeing Society

"Er bod buddsoddiad sylweddol yn seilwaith beicio cyffredinol ein dinasoedd a'n lleoedd, ni ellir mwynhau'r gwelliannau hyn os na allwch fforddio beic i feicio arno yn y lle cyntaf. Mae ein gwaith drwy BBB wedi bod yn gydweithrediad gwirioneddol gyda'n dinasyddion.

Mae'r cyd-fanteision sy'n gysylltiedig â gwell canlyniadau iechyd, ynghyd â chamau gweithredu yn yr hinsawdd a chydlyniant cymunedol i gyd yn siarad drostynt eu hunain. Erbyn hyn mae bron i 8,000 o bobl yn beicio heddiw nad oedd ganddynt feic o'r blaen. Maen nhw'n disgrifio'r fenter hon fel newid bywyd ac rydym yn falch o fod yn rhan o'r daith honno gyda nhw".

Mae'r Communities Connected ThinkTravel yn rhoi cymorth ac arweiniad i unrhyw un sydd â diddordeb mewn mynd i'r afael â thrafnidiaeth leol.

Mae Office for Zero Emission Vehicles y llywodraeth ac ymgyrch Go Ultra Isel yn darparu gwybodaeth am newid i gerbydau trydan, codi tâl a grantiau.

Mae gwybodaeth gan y Green Alliance am sut y gall y DU arwain y chwyldro trydan ar gael yma

Ar gyfer ymchwil annibynnol i fanteision iechyd y cyhoedd o lwybrau cerdded a beicio newydd, darllenwch adroddiad Fit for Life yma.

Mae Trafnidiaeth Llundain hefyd wedi cyhoeddi crynodeb o fanteision economaidd seilwaith teithio llesol

Mae gan Cycling UK wybodaeth am ddechrau clybiau beicio cymunedol a gweithdai cynnal a chadw beiciau