Costau byw – Cymorth bwyd

“Dw i’n poeni ein bod ni’n normaleiddio newyn,” eglura arweinydd elusen, wrth drafod y galw am gymorth bwyd. “Mae’n waeth o lawer nag yn ystod Covid,” meddai un arall. “Bob wythnos rydyn ni’n meddwl na all fynd yn waeth… ac yna mae’n digwydd.”

Rydym yn gweld hyn ledled y DU. Helpodd Cyngor ar Bopeth fwy o bobl ag atgyfeiriadau banc bwyd yn ystod pythefnos cyntaf mis Rhagfyr nag yn unrhyw wythnos arall a gofnodwyd. Mae dros 90% o fanciau bwyd a gefnogir gan FareShare wedi gweld y galw yn “saethu i fyny”. Ac mae 46% o'r holl fanciau bwyd annibynnol yn poeni am eu gallu i gefnogi pobl os yw'r galw yn aros yr un peth neu'n parhau i gynyddu.

Yma yng Nghronfa Gymunedol y Loteri Genedlaethol, rydym yn ariannu elusennau a grwpiau cymunedol sy'n cymryd golwg hirdymor. Maent yn helpu pobl i reoli dyled, yn cefnogi llesiant, yn adeiladu rhandiroedd fel y gall pobl dyfu eu bwyd eu hunain, ac yn gweithio ar ochr galw a chyflenwad y farchnad lafur i wella cyfleoedd cyflogaeth.

Ond mae angen i bobl fynd trwy'r ychydig ddyddiau neu wythnosau nesaf hefyd. Rydym yn ariannu llawer o fanciau bwyd, archfarchnadoedd cymunedol a phantris sy’n darparu cymorth bwyd brys, yn aml ochr yn ochr â darpariaeth arall pan fydd angen ychydig o help ar bobl i godi’n ôl ar eu traed. Rydym yn cefnogi cyfryngwyr hefyd - sefydliadau sy'n casglu a dosbarthu bwyd dros ben i elusennau, eglwysi, ysgolion, a grwpiau cymunedol ledled y DU.

Yma rydym yn edrych ar y cymorth bwyd brys hwn: sut y mae ein deiliaid grant yn ei gyflawni, sut y maent wedi troi i ymateb i'r argyfwng costau byw, a'r hyn y maent yn ei ddysgu o'r sefyllfa newidiol.

Mae hyn yn seiliedig ar ddadansoddiad o 496 o grantiau rhwng mis Gorffennaf a mis Tachwedd 2022, felly rydym yn gwybod nad ydym wedi cwmpasu popeth. Rhowch wybod i ni os ydym wedi methu rhywbeth pwysig.

Mae llawer o bobl sy'n meddwl nad ydynt yn haeddu cymorth. Mae llawer o stigma yn gysylltiedig â banciau bwyd o hyd, fel yr amlinellwyd mewn adroddiad yn 2019 i ansicrwydd bwyd yn yr Alban. Dywedodd Natalie o Dundee ei bod hi’n “casáu gofyn am help, oherwydd bod angen help ar bobl eraill hefyd.”

Dyma un rheswm pam mae elusennau a grwpiau cymunedol yn defnyddio modelau gwahanol i ddosbarthu cymorth bwyd. Mae banciau bwyd yn parhau i fod yn bwysig, ond rydym yn gweld nifer cynyddol o bantris bwyd ac archfarchnadoedd cymdeithasol - cynlluniau aelodaeth, lle gall cyfranogwyr brynu bwyd am brisiau gostyngol. Mae yna hefyd lawer mwy o bantris ac oergelloedd cymunedol lle gall pobl roi a derbyn bwyd dros ben.

Mae'n bwysig cydnabod y gwahanol fathau o fentrau cymorth bwyd - a bod yn ofalus gydag iaith. Mae termau'n cael eu defnyddio'n gyfnewidiol weithiau, ond gallai prosiect a sefydlwyd fel oergell gymunedol wrthwynebu'n gryf i gael ei alw'n fanc bwyd.

Gan wynebu galw digynsail, mae darparwyr cymorth bwyd elusennol yn ehangu eu gweithrediadau i gefnogi mwy o bobl ac i gwmpasu ardaloedd daearyddol newydd. Mae llawer bellach yn darparu cymorth y tu hwnt i’w cylch gorchwyl arferol, neu wedi newid eu blaenoriaethau – er enghraifft, drwy ychwanegu mannau cynnes at hybiau bwyd, neu ddarparu opsiynau “dim coginio” i arbed tanwydd. Yma rydym yn rhannu enghreifftiau diweddar o'r sector.

Gwella offer a chyfleusterau

Rydym yn gweld elusennau yn addasu eu cyfleusterau i ateb y galw cynyddol: ehangu storfa, ac uwchraddio offer ar gyfer coginio a rheweiddio. Gall hyn olygu y gall grwpiau gynnig ystod ehangach o gymorth, megis dosbarthiadau coginio neu wasanaethau cynghori.

• Ehangu eiddo i gefnogi mwy o bobl. Mae Banc Bwyd Annibynnol Margate wedi derbyn grant y Loteri Genedlaethol i'w helpu i symud i eiddo mwy, er mwyn ateb y galw cynyddol. Mae mwy o le yn golygu llai o amser ciwio a'r cyfle i ehangu gwasanaethau trwy gynnig banc cynnes ac ardal breifat ar gyfer ymgynghoriadau. Ac mae'n cynnig ffyrdd newydd i'r elusen arbed arian: mae mwy o gapasiti storio yn golygu y gall bellach osod archebion cyfanwerthu mwy, rhatach, gan gael mwy o fwyd am brisiau is.
  
• Uwchraddio offer i arbed costau ac arallgyfeirio gwasanaethau. Yng Nglannau Mersi, rydym wedi dyfarnu £9,700 i Knowsley Foodbank i brynu oergell a rhewgell o faint diwydiannol a phopty o safon fasnachol, ac i ailstocio hanfodion silffoedd y warws fel llaeth, pasta a llysiau. Mae cyfleusterau coginio gwell yn golygu y gall y banc bwyd gynnig dosbarthiadau coginio iach, ac addasu ei le fel bod pobl yn gallu sgwrsio a threulio amser gyda'i gilydd.

Agor i gwsmeriaid newydd

Mae llawer o fanciau bwyd bellach yn helpu pobl nad ydynt erioed wedi troi atynt am gymorth o'r blaen, gan gynnwys nifer cynyddol o aelwydydd sy'n gweithio. I wneud hyn, mae llawer wedi ymestyn eu horiau agor, wedi agor yn amlach, neu wedi gwneud cais am grantiau i gefnogi mwy o bobl.

• Oriau agor newydd i fynd i'r afael â rhestrau aros. Bob wythnos, mae Lifehub NI yn Belfast yn casglu, yn didoli ac yn ailddosbarthu bwyd dros ben o Henderson's, M&S a Lidl i 250 o bobl. Er mwyn cefnogi 70 yn fwy o deuluoedd ar ei restr aros, mae’r grwpiau’n defnyddio grant y Loteri Genedlaethol i agor y banc bwyd un bore ychwanegol yr wythnos.
• Gwasanaethu y tu allan i oriau swyddfa. Yn yr argyfwng hwn, gall pobl fod yn gweithio oriau hirach, neu'n cymryd ail swyddi i helpu i dalu'r biliau. Mae hynny'n ei gwneud hi'n anoddach cyrraedd elusen cymorth bwyd yn ystod oriau arferol. Mewn ymateb i adborth, mae Pantri Burgess Hill yn defnyddio grant y Loteri Genedlaethol i ymestyn ei oriau agor fel y gall gefnogi gweithwyr sifft a chroesawu aelodau newydd o'i restr aros.
• Darparu bwyd arbenigol. Mae'n bwysig darparu'r bwyd sydd ei angen ar bobl - fel bwyd sy'n ddiwylliannol briodol, neu'n addas ar gyfer dietau arbenigol. Mae Kollel Zichron Shaul, grŵp cymunedol Iddewig yn Gateshead, yn darparu pecynnau bwyd Kosher bob deufis i deuluoedd Iddewig Uniongred sy'n cael trafferth cael dau ben llinyn ynghyd. Yn Salford, mae Grŵp Cefnogi Teuluoedd Anghenion Addysgol Arbennig yn dosbarthu adnoddau brys i bobl â namau iechyd ac anableddau, gan gynnwys llaeth a bwyd arbenigol.

Cerbydau ar gyfer casglu a dosbarthu bwyd

Mae gwasanaethau cymorth bwyd yn chwarae rhan bwysig yn y gwaith o ailddosbarthu bwyd o ansawdd da sydd bellach dros ben oherwydd gorgynhyrchu, gwallau rhagweld, camgymeriadau labelu neu oes silff fer. Mae eraill yn gweithio gyda'r rhai na allant gyrraedd banciau bwyd, gan drefnu danfoniadau cartref. Mae hyn i gyd yn gofyn am gerbydau a thanwydd.

• Cerbydau newydd, mwy i arbed amser ac arian. Yn Leeds, roedd Prosiect Bwyd St Marys/St Andrews yn dibynnu ar wirfoddolwyr i gasglu bwyd o archfarchnadoedd ac elusennau ailddosbarthu – llwyth wythnosol trwm mewn ceir gwirfoddolwyr. Rydym wedi eu hariannu i brynu fan, ac i dalu costau yswiriant a thanwydd. Gallant arbed amser a thanwydd trwy wneud casgliadau mewn un daith, yn lle tair siwrnai car bob yn ail ddiwrnod.
  
  
• Mynd i'r afael â gostyngiad mewn nawdd masnachol. Bob wythnos, mae Rethink Food yn casglu 10 tunnell o fwyd ffres dros ben o archfarchnadoedd, cynhyrchwyr bwyd a dosbarthwyr yn Leeds a Bradford a’r cyffiniau. Dosberthir hwn i 42 o ysgolion, 17 o sefydliadau cymunedol a 200 o deuluoedd, gan fwydo mwy na 2,000 o bobl yr wythnos. Hyd yn hyn, roeddent yn defnyddio faniau dosbarthu, a noddir gan bartner masnachol, ond mae'r argyfwng costau byw wedi effeithio ar lefelau nawdd. Mae’r grŵp wedi defnyddio grant y Loteri Genedlaethol i brynu un o’r faniau, y bydden nhw wedi gorfod rhoi’r gorau iddi fel arall.
  
  
• Dosbarthu pobl yn ogystal â bwyd. Yn Wigan, mae gyrwyr gwirfoddol Driven Community Transport yn darparu lifftiau i fannau cynnes Cyngor Wigan o amgylch y fwrdeistref. Mae 15 o fanciau bwyd yn defnyddio gwirfoddolwyr Driven's i gludo prydau poeth i'r holl leoliadau cynnes, tra bod y Cyngor yn cyfeirio unigolion bregus nad oes ganddynt fynediad at gludiant, neu sydd angen cludiant hygyrch.

Cyfleoedd i gysylltu a gwneud ffrindiau

Mae llawer o wasanaethau cymorth bwyd yn cynnig bwyd poeth ar y safle. Mae lleoedd cyfeillgar, tebyg i gaffi, yn cynnig cyfle am gysylltiad cymdeithasol tra'n dyblu fel mannau cynnes i'r rhai sy'n ei chael hi'n anodd gwresogi eu cartrefi.

• Lle cynnes i'r gymuned. Dan arweiniad gwirfoddolwyr, mae New Hartley Food Pantry wedi agor caffi, sy’n cynnig prydau poeth i’r rhai sy’n methu coginio neu’n methu â fforddio coginio. Mae'r caffi'n darparu man cyfarfod cynnes i'r gymuned, tra'n annog defnyddwyr i gyfrannu mewn unrhyw ffordd y gallant - er enghraifft trwy wirfoddoli neu gyfrannu bwyd.
  
  
• Annog ymgysylltu, adeiladu cysylltiadau. Pantri bwyd a arweinir gan aelodau mewn canolfan gymunedol leol yw Beeston Village Food Pantri & Chatty Café. Gan weithredu yn un o ardaloedd mwyaf difreintiedig Leeds, mae'n defnyddio bwyd dros ben i wneud prydau rhad, maethlon. Mae'r grŵp hefyd yn cynnig cyfleoedd i ddefnyddio cyfrifiaduron a dysgu sgiliau TG. Anogir aelodau i wirfoddoli, gan ennill profiad mewn gwasanaeth cwsmeriaid, diogelwch bwyd a rheoli arian.
  
  
• Cydgysylltu cymorth bwyd â gwasanaethau eraill. Yn union fel y mae prosiectau cymorth bwyd yn cynnig mwy o wasanaethau yn yr argyfwng, mae llawer o rai eraill yn ehangu eu cynnig i helpu gyda bwyd. Yn y Fenni, mae Cwmni Buddiannau Cymunedol Cwtch Angels yn dosbarthu dillad, dodrefn, teganau a chewynnau i'r rhai sydd eu hangen. Yn 2021, agorodd Oergell Gymunedol i ddosbarthu bwyd am ddim. Bellach yn rhedeg trwy gydol y flwyddyn, saith diwrnod yr wythnos, mae'r grŵp yn gweithio gyda Waitrose a Morrisons, sydd wedi rhoi 8,678kg o fwyd mewn blwyddyn - sy'n cyfateb i 20,661 o brydau bwyd. Rydym wedi dyfarnu £10,000 i ariannu gofod storio, cerbydau, stociau bwyd a chostau trydan.
  

Mae'n eithaf da oherwydd mae pobl yn dod yma ac os nad ydyn nhw'n defnyddio'r banc bwyd, maen nhw'n ei ddefnyddio ar gyfer rhyngweithio cymdeithasol yn unig... Ac i fynd allan o'r tŷ, a chael paned a sgwrs. Ac mae hynny’n gwneud gwahaniaeth i rai pobl, yn hytrach na bod yn sownd yn y tŷ, yn isel eu hysbryd ac ati.

Iain, Fife, A Menu for Change

Mae'r argyfwng costau byw wedi creu heriau newydd, hyd yn oed ar gyfer gwasanaethau cymorth bwyd profiadol. Dyma rai gwersi maen nhw wedi rhannu gyda ni.

Mynd i'r afael â materion cyflenwad

Nid yw'n hawdd adeiladu a rheoli stoc i sicrhau cymysgedd da o fwydydd ffres a rhai nad ydynt yn ddarfodus. Ond mae wedi dod yn llawer anoddach dod o hyd i fwyd am bris gostyngol a bwyd a roddwyd: roedd 69% o fanciau bwyd annibynnol yn adrodd am broblemau cyflenwad ym mis Rhagfyr 2022 ac mae un o bob pump wedi gorfod lleihau maint eu parseli bwyd. Mae'r galw yn cynyddu tra bod rhoddion gan y cyhoedd wedi lleihau.

Rydyn ni'n gweld prosiectau cymorth bwyd yn gweithio'n greadigol i wneud yn siŵr bod ganddyn nhw gyflenwad cyson o fwyd.

• Arallgyfeirio fel bod bwyd yn dod o ffynonellau lluosog. Ni all hyd yn oed cyflenwr mawr ddarparu popeth sydd ei angen ar fanc bwyd. Mae’r rhan fwyaf yn dechrau drwy feithrin perthnasoedd ag archfarchnadoedd lleol a chenedlaethol, ac efallai y byddant yn gweithio gydag ailddosbarthwyr bwyd elusennol fel FareShare, The Trussell Trust, neu The Felix Project. Mae gweithio gyda ffermydd lleol, caffis, sinemâu, siopau cludfwyd, bwytai a chyflenwyr bwyd yn gyffredin. Rydym ni, ac ariannwyr eraill, hefyd yn cefnogi gwasanaethau cymorth bwyd. Mae GrantNav, cronfa ddata grantiau cenedlaethol, yn rhoi syniad o ariannwyr sydd wedi cefnogi’r gwaith hwn o’r blaen.
  
  
• Gweithio gyda grwpiau lleol ar gyfer cynnyrch ffres, tymhorol. Mae hyn yn cynnwys grwpiau rhandiroedd, prosiectau tyfu cymunedol, a hyd yn oed dimau codi ffrwythau. Mae eraill wedi datblygu eu gofod awyr agored eu hunain, er enghraifft trwy recriwtio garddwyr gwirfoddol i sefydlu llain llysiau. Yn Swydd Gaerhirfryn, mae Canolfan Gristnogol Lighthouse yn defnyddio grant o £4,000 i ddatblygu rhandir ar gyfer ei banc bwyd. Yn ogystal â thyfu ffrwythau a llysiau, bydd gan y rhandir le ar gyfer ieir buarth, ar gyfer cyflenwad cyson o wyau. Yn Lisburn, rydym wedi cefnogi Ballymacash Craft Group i ddechrau rhandir i dyfu llysiau ar gyfer eu banc bwyd lleol. Mae aelodau'r grŵp crefft wedi bod yn ynysig, a thrwy arddio, maent yn dysgu sgiliau newydd, yn gwneud cysylltiadau, ac erbyn hyn yn helpu i ddarparu bwyd iach i'r gymuned.
  
  
• Ymgyrchu am roddion gan fusnesau a'r cyhoedd. Rydym yn gweld ein deiliaid grant yn codi arian mewn gwyliau lleol, yn gosod posteri mewn rhandiroedd ar gyfer cynnyrch ffres, yn ceisio nawdd gan fusnesau lleol, ac yn gweithio gyda'r cyfryngau lleol i gynyddu cefnogaeth. Cynhaliodd rhai ymgyrchoedd “Adfent Gwrthdro” adeg y Nadolig, lle roedd pobl yn rhoi un eitem mewn bocs bob dydd am 25 diwrnod, gan gyfrannu at y banc bwyd ar y diwedd.
  
  
• Helpu ein gilydd trwy gyfnodau da a gwael. Gall fod yn arbennig o anodd dod o hyd i roddion i fanciau bwyd llai, mwy newydd, nad oes ganddynt y cysylltiadau lleol ac ymwybyddiaeth y cyhoedd eto i gael yr hyn sydd ei angen arnynt. Yn lle gweithio ar wahân, mae wedi bod yn dda gweld grwpiau'n cysylltu, yn rhannu pan fydd ganddynt fwy nag y gallant ei ddosbarthu, ac yn helpu os yw un yn isel ar eitemau penodol. Yn Lisburn, cysylltodd Storehouse Trust banc bwyd newydd â banc bwyd arall yn yr ardal i leihau dyblygu, rhannu profiadau, a darparu'r gwasanaeth gorau posibl i drigolion yr ardal. Yn Brighton, mae gwirfoddolwyr Nurture through Nature yn rhoi cynnyrch pan fo’i angen, ac yn tyfu’r hyn y mae’r banc bwyd yn ei argymell – tatws, winwns, moron, sy’n boblogaidd ac yn hawdd i’w defnyddio, yn ogystal â llysiau gwyrdd a llysiau eraill sy’n gweithio’n dda gyda rhai cyfleusterau coginio cyfyngedig. Gall grwpiau fel rhwydwaith Hubbub ar gyfer oergelloedd cymunedol a Rhwydwaith Pantri yr Alban fod yn ffynonellau cymorth pwysig hefyd.
• Prynu bwydydd sy'n anodd eu cyrchu. Tra bod llawer yn ymgyrchu dros roddion o fwydydd penodol, neu'n cydweithio ag eraill os oes prinder, efallai y bydd angen prynu rhai am bris manwerthu o hyd. Gall hyn gynnwys bwyd sy'n ddiwylliannol briodol, yn enwedig os mai dim ond nifer fach o siopau yn yr ardal sy'n ei stocio. Mae rhai o'n deiliaid grant wedi'i chael yn ddefnyddiol i gadw cronfeydd wrth gefn i wneud yn iawn am ddiffyg rhoddion achlysurol. Er mwyn gwneud y mwyaf o adnoddau cyfyngedig, mae eraill yn hyrwyddo cynlluniau presennol y llywodraeth fel y gallant ganolbwyntio ar gyflenwi cynhyrchion nad ydynt eisoes ar gael. Cynhaliodd Partneriaeth Bwyd Brighton a Hove ymgyrchoedd cyhoeddusrwydd a sesiynau ymwybyddiaeth ymhlith staff banciau bwyd, elusennau a’r sector cyhoeddus am Cychwyn Iach, cynllun gan y llywodraeth sy’n helpu tuag at gost ffrwythau, llysiau a llaeth i deuluoedd â phlant ifanc. Arweiniodd hyn at gynnydd sylweddol yn y nifer sy’n manteisio ar y talebau – gan gynnwys 80% mewn un ardal o’r ddinas. Ac fe ymgyrchodd Cynghrair Bwyd De Belfast yn llwyddiannus am fwy o siopau i dderbyn talebau Cychwyn Iach.

Bwyd sy'n arbed tanwydd

Lle mae pobl wedi gorfod dewis rhwng gwresogi a bwyta, gall y gost o roi'r popty ymlaen fod yn rhy uchel. Mae rhai banciau bwyd yn darparu opsiynau “dim coginio” mewn parseli bwyd, fel “pecynnau tegell” gyda bwyd sydyn y gellir ei wneud â dŵr poeth, prydau microdon, neu fwyd oer. Mae llawer yn darparu prydau poeth ar y safle, neu'n rhoi benthyg offer coginio llai o danwydd.

Canfu Kollel Erev, grŵp cymunedol Iddewig yn Llundain, fod teuluoedd yn bwyta bwyd oer i arbed tanwydd. Gofynnodd un cyfranogwr, “A fydd fy mhlant byth yn cofio pryd poeth gartref?” Bellach mae gan y grŵp lyfrgell fenthyca o offer cyflym, ynni isel: poptai pwysedd, tostwyr brechdanau a gwneuthurwyr pizza, gyda chardiau ryseitiau i ddangos sut y gellir eu defnyddio i goginio pryd llawn mewn munudau. Mae gan gegin gawl y sefydliad hefyd rota i wneud yn siŵr bod pob teulu yn cael o leiaf un pryd poeth yr wythnos.

Cynnig dewis, mynd i'r afael â stigma

Gwyddom fod stigma ynghylch gofyn am help. Mae pobl yn aml yn fwy parod i dderbyn bwyd pan fyddant yn teimlo fel cwsmeriaid, yn hytrach na derbynwyr elusen, neu pan fyddant yn gallu rhoi rhywbeth yn gyfnewid.

Mae Settle Community and Business Hub, yn Swydd Efrog, yn canfod bod pobl yn hoffi cyfrannu at ei oergell gymunedol: “rydym yn aml yn cael pobl ar incwm isel iawn yn dod â jar o farmaled neu focs o cup a soup, yna'n cymryd ychydig o lysiau ffres, cawl, bara ac opsiynau eraill. Mae’r opsiwn i allu cyfrannu, boed trwy gyfrannu nwyddau, helpu, gwneud pethau fel bara neu jam, neu ddim ond trwy ledaenu’r gair yn gwneud iddynt deimlo’n fwy ymgysylltiol a grymus a llai fel ‘elusen’.”

Mae cynnig dewis yn ffordd arall o leihau stigma. Mae pantris bwyd ac archfarchnadoedd cymdeithasol yn cynnig dewis o fwyd â chymhorthdal. Ac mae talebau a mentrau arian yn gyntaf yn rhoi mwy o ryddid i bobl ddewis beth maen nhw'n ei fwyta na pharseli bwyd wedi'u pecynnu ymlaen llaw. Yn yr Alban, rydym wedi dyfarnu £2 filiwn i’r Gronfa Caledi Aelwydydd, a gaiff ei weinyddi gan Sefydliad Corra a’i gefnogi gan Lywodraeth yr Alban. Mae'n dyfarnu grantiau bach y gall elusennau a grwpiau cymunedol eu defnyddio i roi arian parod neu dalebau i bobl yn uniongyrchol, i ddiwallu anghenion dybryd fel bwyd, tanwydd, eitemau cartref neu ddillad. Ac yn Northumberland, mae Seaton Delaval Food Hub yn dod o hyd i fwyd ffres gan Fareshare, ond hefyd yn cynnig talebau ar gyfer yr archfarchnad leol, fel y gall cwsmeriaid brynu hanfodion nad ydynt fel arfer yn cael eu cynnwys yn y cynnig Fareshare.

Gwella profiad gwirfoddolwyr

Gwirfoddolwyr yw asgwrn cefn y sector hwn. Mae mentrau llai yn cael eu rhedeg yn gyfan gwbl neu'n bennaf gan wirfoddolwyr. Mae eraill yn cael eu cefnogi gan drigolion sy'n rhoi o'u hamser am ddim i gefnogi eu cymuned. Ni waeth faint o wirfoddolwyr y mae mudiad yn dibynnu arnynt - boed yn bump neu'n 500 - mae'n bwysig helpu grwpiau i ddod o hyd i, rheoli, hyfforddi a dathlu eu gwirfoddolwyr.

Mae cydlynwyr gwirfoddol ymroddedig yn helpu i gynnal safonau a chadw gwirfoddolwyr, tra'n gwella effeithiau lles cadarnhaol gwirfoddoli. Mae Banc Bwyd Smethwick yn defnyddio grant o £8,600 i gyflogi cydlynydd rhan amser i drefnu rotâu a hyfforddi a helpu gwirfoddolwyr fel eu bod yn teimlo eu bod yn cael eu cefnogi, yn gwybod beth sy'n digwydd yn lleol, ac yn gallu darparu gwybodaeth gywir i'w 1,400 o gwsmeriaid misol.

Mae dathliadau hefyd yn bwysig. Yn yr Alban, mae Banc Bwyd East Lothian yn cynnal digwyddiad cymdeithasol ac adeiladu tîm ar gyfer 60 o wirfoddolwyr, nad oeddent wedi dod at ei gilydd fel grŵp ers cyn y pandemig. Bydd hyn yn gwobrwyo eu gwaith, gyda chyfle i rannu dysgu i wella'r gwasanaeth.

Ar 9 Mawrth 2023, byddwn ni’n cynnal digwyddiad ar-lein am ddim am gymorth bwyd ac ymatebion i’r argyfwng costau byw, gyda Kirriemuir Food Hub a Dundee Community Food Network yn cymryd rhan. Bydd Sarah Williams o Sustain hefyd yn ymuno â ni, gan rannu’r ymatebion hirdymor sy’n cael eu treialu trwy’r mudiad Sustainable Food Places. Mae tocynnau ar gael o TicketSource.