Arweinyddiaeth profiad o lygad y ffynnon, y drydydd sector a dryswch anghydbwysedd pŵer

Mae Rhiannon Griffiths, Cyfarwyddwr Rheoli Comics Youth, yn esbonio beth mae ein rhaglen Arweinwyr â phrofiad o Lygad y Ffynnon yn ei olygu i'w sefydliad, a sut mae hynny yn berthnasol i'w phrofiad ei hun o ddeinameg pŵer yn y sector. Mae hi'n credu y dylai'r gallu i siapio a sbarduno newid orwedd gyda'r rhai sydd â dealltwriaeth bersonol o'r gwahaniaeth sydd ei angen - sef y rhai sydd â phrofiad o lygad y ffynnon o faterion cymdeithasol - gan mai anaml y mae pobl mewn safleoedd traddodiadol o awdurdod yn y sefyllfa orau i fynd i'r afael ag anghydbwysedd grym .

Mae deinameg pŵer yn fater sy'n bodoli o hyd yn y trydydd sector. Yn fy mhrofiad i o symud ymlaen drwy nifer o wasanaethau cymorth yn fy ieuenctid, roedd yn hynod o rwystredig gweld pobl mewn grym yn gwneud penderfyniadau yn barhaus heb wybodaeth uniongyrchol neu brofiad o wneud hynny. Roeddwn hefyd yn ei chael yn anodd ffurfio perthynas â phobl mewn grym gan nad oeddent yn gallu deall yn iawn pwy oeddwn i fel person na'r hyn yr oeddwn wedi bod drwyddo. Hyd heddiw, mae'n fy nharo i sut y gall y rhai sydd heb y wybodaeth angenrheidiol neu'r profiad o lygad y ffynnon honni eu bod yn gwybod beth sydd orau i'r rhai sydd wir angen cymorth ac sy’n bell i ffwrdd o bŵer.

Mae'r diffyg cynrychiolaeth profiad o lygad y ffynnon mewn swyddi o bŵer yn rhywbeth yr ydym ni yn Comics Youth wedi dod o hyd yn ein gwaith gyda sefydliadau ieuenctid dros y blynyddoedd, gyda llais a chyfranogiad ieuenctid yn dod yn fwyfwy symbolaidd. Mae yna ymdeimlad dwfn o apathi yn y sector, ac ofn newid ac addasu modelau gwasanaeth er mwyn gweddu'n well i natur flaengar cymdeithas heddiw.

Yn Comics Youth, rydym yn cefnogi plant sydd wedi'u hymyleiddio a phlant dan anfantais trwy weithgareddau sy'n canolbwyntio ar gomics. Rydym yn gweithio gyda phobl ifanc sy'n dioddef o salwch cronig, iselder, pryder a hunan-barch isel, trwy weithdai, sesiynau naratif graffig un-i-un a sesiynau galw heibio. Wrth sefydlu'r sefydliad, fy nod oedd i ddarparu ffordd o rannu fy ngwybodaeth a'm profiad o hunanreoleiddio a gwydnwch i bobl ifanc sy'n ei chael hi'n anodd yn eu teithiau eu hunain, ac i roi llwyfan i bobl ifanc herio'r stigma sy'n amgylchynu eu hunaniaeth.

Yn estynedig ar draws y sector, gallai hyn fod yn ddull sy'n dal yr allwedd i newid a moderneiddio'r ffordd y caiff pŵer ei ddosbarthu. Dydyn ni ddim eisiau cael gwybod bod gan arweinwyr â phrofiad o lygad y ffynnon y dyfodol y pŵer i weithredu newid yn unig; rydym eisiau ei weld yn digwydd. Byddwn wrth fy modd yn gweld mwy o bobl ifanc ar fyrddau cyfarwyddwyr neu'n gwasanaethu fel ymddiriedolwyr. Mae pobl ifanc yn weithgar ac yn ymwybodol yn wleidyddol ac yn gymdeithasol; mae angen i ni wrando arnynt a rhoi cyfleoedd iddynt gymryd cyfrifoldeb a gwasanaethu.

Er mwyn cyflawni'r nod hwnnw, gwnaethom gais llwyddiannus i Raglen Beilot Arweinwyr â Phrofiad o Lygad y Ffynnon Cronfa Gymunedol y Loteri Genedlaethol. Er bod y trydydd sector yn ei gyfanrwydd yn bodoli i atal anghyfiawnder a chreu da, mae llawer o raglenni ariannu yn methu â chynnig cyfle i bobl sydd â phrofiad uniongyrchol o faterion cymdeithasol eu datrys. Am y rheswm hwn, rydym yn obeithiol y bydd y rhaglen profiad o lygad y ffynnon yn sbarduno newid radical, gan ein galluogi i ddod ynghyd â meddwl beirniadol, syniadau adeiladol a chalonnau pur; i gydnabod lle mae systemau'n methu a sut y gallwn eu gwella trwy gyfeirio at ein profiad o lygad y ffynnon.

Mae arian y Loteri Genedlaethol yn mynd i'n galluogi i roi hwb i'r tŷ cyhoeddi cyntaf o'i fath sy'n cael ei arwain gan bobl ifanc yn y DU o'r enw Marginal. Yma, bydd pobl ifanc rhwng 8 a 25 oed sydd â phrofiad o lygad y ffynnon o drawma cymhleth, problemau iechyd meddwl ac ymyleiddio yn cael y cyfle i ffynnu a lleisio eu barn trwy ddylunio, curadu ac argraffu mas yn broffesiynol am straeon am y ffordd y mae'r byd yn eu gweld. Byddwn yn hyfforddi ac yn cefnogi 15-20 o bobl ifanc i ddod yn arweinwyr a chyhoeddwyr y dyfodol, ac rydym yn edrych ymlaen i weld ble maent yn mynd o fan hyn.

O ran sut fydd llwyddiant yn edrych i'r prosiect hwn, mae dau safbwynt: yr hyn yr ydym am ei gyflawni i'n pobl ifanc a'n sefydliad, a'r newid yr hoffem sbarduno ar draws y sector.

Llwyddiant yw ein pobl ifanc yn cael eu clywed, ac, yn y tymor hir, ein breuddwyd yw gwella eu sgiliau er mwyn bod yn berchen ar Comics Youth. Nid wyf eisiau bod yn gyfrifol ymhen pum i ddeg mlynedd. Rwyf eisiau gweld ein pobl ifanc yn cymryd y fantell. Trwy Marginal, byddwn yn hoffi eu gweld yn dysgu am lywodraethu, cyllid, datblygiad rheolaeth a busnes, gyda'r nod o gymryd rheolaeth o'r sefydliad.

Drwy gyhoeddi comics a wnaed gan bobl ifanc, rydym am agor deialog ehangach a naratif am brofiad o lygad y ffynnon yng nghymdeithas heddiw. Rwyf am weld y rhai sy'n ymwneud â'r prosiect yn ysgogi newid ar lefel y system, yn dylanwadu ar bolisi ac yn creu eu bydoedd gwych eu hunain ar yr un pryd ag adeiladu'r cyhoeddwr cyntaf sy'n eiddo i bobl ifanc, sydd yn ariannol iach a chynaliadwy.

Mae'n amser cydnabod y boen a'r gofid y gellir eu hachosi gan anghydbwysedd grym, nid yn unig i unigolion, ond hefyd i sefydliadau sy'n aros yn sownd mewn arferion hen ffasiwn neu allan o gyffwrdd. Rwyf wrth fy modd y bydd ein pobl ifanc yn cael y cyfle i siarad y gwir i bweru ac arwain y newid hwn. Ni allwn ond gobeithio y bydd y sector ehangach yn sefyll i fyny ac yn nodi pwysigrwydd grymuso'r rhai sydd â phrofiad o lygad y ffynnon i fod ynbobl yn arwain.