CIVIC SQUARE
Mae CIVIC SQUARE yn angerddol dros gyd-greu mynediad cymunedau a chymdogaethau at yr offer, yr adnoddau, y syniadau, y capasiti, yr ysbrydoliaeth a'r cysylltiadau i'n helpu gyda'n gilydd i ymgysylltu, cymryd rhan mewn cyfnod pontio teg sy'n canolbwyntio ar ecoleg ac ymladd dros hynny. I wneud hyn, maent yn gweithio i ail-fframio, ail-ddychmygu ac ailadeiladu cymdogaethau'r 21ain ganrif gyda chymdogion a phartneriaid ledled y wlad a'r byd, i ailfeddwl ac ail-greu sut y gallai seilwaith da edrych. Dyfarnwyd £4,974,000 iddynt ar gyfer prosiect* trawsnewidiol a hirdymor dros gyfnod o ddeng mlynedd (ychydig o dan £500,000 y flwyddyn) gan Gronfa Gymunedol y Loteri Genedlaethol, ariannwr gweithgarwch cymunedol mwyaf y DU.
Eglura Cyd-sylfaenydd a Chyfarwyddwr CIVIC SQUARE, Imandeep Kaur, "bod arwyddion trawsnewidiadau hanesyddol wedi'u nodi'n aml gan y seilwaith meddal a chaled y mae cymdeithas yn ei roi yn ei le. Yn ôl Imandeep, "mae'r seilwaith hwn - fel y GIG, llyfrgelloedd, a'r rhai nad ydym yn eu gweld mewn cymunedau ledled y byd o ficro-gynilo i symbylu pobl ar raddfa dorfol - yn safleoedd lle gall pobl gael mynediad i offer, capasiti, hyder, eu cymheiriaid a'r sgiliau sydd eu hangen arnom i wneud pethau fel datgarboneiddio cymdogaethau, neu ddod â mannau cymunedol yn ôl i ddefnydd cyffredin, neu ail-wylltio ac ailadeiladu ein perthynas â natur, a meithrin er bioamrywiaeth.”
Yn hytrach na ffordd o ddisgyblu a rheoli cymunedau - creu cyfres o ymddygiadau gorfodol, neu ddulliau, meddylfryd a fframweithiau unigol - cred Imandeep fod angen seilwaith arnom sy'n galluogi datblygu, dychymyg a llawer o lwybrau gwasgaredig drwodd gyda mynediad at offer, adnoddau, syniadau a'n gilydd. Ni all cymdogaethau yn unig wneud y newid sydd ei angen, ond hebddynt, heb bobl wrth wraidd y newidiadau sydd eu hangen arnom yn ystod y deng mlynedd nesaf, mae perygl i ni beidio â medru camu i fyny i'n cyfrifoldebau cymdeithasol, na dibynnu ar ddulliau canolog o'r brig i lawr yn unig.
Gyda'r seilwaith hwn, meddai, "bydd dyfeisgarwch dynol a mwy na dynol yn adeiladu dyfodol newydd a fydd yn fwy chwareus, yn fwy gofalus, yn canolbwyntio ar wella, yn ein dychwelyd i'n perthynas â natur, yn ein helpu i ddeall beth mae'n ei olygu i fynd y tu hwnt i nodau fel GDP ar gyfer mesur cynnydd, i feddwl am ofal sy'n pontio'r cenedlaethau , dod at ei gilydd ar gyfer syniadau mawr a bach - fel polydwnnelau ar ddiwedd y stryd, neu strydoedd sy'n cael eu blaenoriaethu ar gyfer plant a chwarae gyda cheir sydd ar gael ar gyfer hygyrchedd i ddiwygio systemau cyfan, ailgynllunio o fwyd, tir a mwy.”
Nod CIVIC SQUARE yw dangos sut y gallai'r seilwaith hwnnw edrych yn ymarferol, lle y gallwch ei weld a theimlo'r symudiadau sydd eu hangen arnom yn ymarferol: o'r lleoedd ffisegol, i'r labordai economeg adfywio sydd eu hangen arnom, ac ecosystemau creadigol a chyfranogol gyda'r cymunedau a chymdogion lleol, gan gydnabod yn ddwfn yr holl safbwyntiau a gwrthddywediadau a ddaw yn sgil hynny.
Elfen fawr o ddyfodol CIVIC SQUARE, sy'n cyd-fynd â'r prosiect a ariennir gan y Loteri Genedlaethol, yw ail-bwrpasu ac ôl-osod set fawr o adeiladau diwydiannol yn eu rhan o Birmingham i greu sgwâr cyhoeddus cymdogaethol wedi'i gyd-ddylunio a'i gyd-adeiladu. Bydd y gofod yn cynnwys pethau fel man gwneuthurwr ar gyfer creu a chynnal a chadw, trwsio ac ôl-ffitio, ceginau cymunedol, caffi cymdogaeth, ac amrywiaeth o safleoedd ar gyfer gweithredu a chysylltu cyfranogol bob dydd. Bydd yn lle sy'n gweithio ar raddfa'r gymdogaeth i gyd-adeiladu economïau newydd cyfan sy'n canolbwyntio ar bobl, planed, ein holl rywogaethau a'n lle.
Ar yr ochr sy'n fwy seiliedig ar syniadau, bydd CIVIC SQUARE yn datblygu eu labordy economeg adfywio, gan ddefnyddio deiliad grant Tyfu Syniadau Gwych arall, Labordy Gweithredu Doughnut Economics a'u hoffer a fframwaith fel cwmpawd ar gyfer economi'r 21ain ganrif. Bydd y labordy yn ymchwilio i gwestiynau fel sut i gadw llifoedd cyfalaf o fewn cymdogaethau, a sut i rannu gwerth gyda'r rhai a'u creodd, yn ogystal â sut i ddychwelyd tir cymdogaeth yn dechnegol ac yn ymarferol i'r werin ar gyfer bwyd a chwarae. Bydd yn cynnal gweithdai a gwyliau i greu mudiad o bobl a chymdogion yn ail-ddychmygu'r hyn y mae'r economi ar ei gyfer, sut mai cyllid yw'r dyfodol, a sut y gallai weithio o fewn manylder sifftiau systemig dwfn, ac yn ymarferol mewn bywyd bob dydd, gyda phartneriaid fel Open Systems Laboratory, Dark Matter Laboratories, a mudiad cyfan o gymdogion yn agos ac yn bell.
“Mae'r gwaith hwn yn ymwneud â chreu momentwm, enghreifftiau, modelau busnes, modelau ariannu, a chyfranogiad dwfn, gwehyddu'r holl haenau hynny o freuddwydion, mater tywyll a'r materion bob dydd o roi llawenydd a chreadigrwydd i'r ffurfiau hynny yn y dyfodol," ychwanega Imandeep.
Mae hefyd yn ymwneud ag ail-ddychmygu'r hyn a olygir wrth gyfranogiad cymunedol. “Ni allwn ddweud y gall cymunedau wneud pethau braf yma dim ond rhoi o'u hamser, a chael pobl eraill mewn mannau eraill i wneud penderfyniadau fel dadbacio'r system dir, dweud wrthym sut i ddatgarboneiddio, sut i dyfu ein bwyd, beth sydd angen i'n plant ei ddysgu, neu annog cyfranogiad hardd ond perfformiadol. Gyda chyfranogiad mewn cyfran o'r gwerth a grëwyd gan bobl, gan symudiadau dinesig. Heb berchnogaeth, stiwardiaeth hirdymor, cyfran mewn gwerth economaidd, neu fodelau mwy cylchol sy'n rhoi'r gwerth hwnnw i'r werin, nid yw'n mynd yn ddigon pell. Gwyddom hyn fel syniadau, ond sut y gallem ailstrwythuro ein systemau'n dechnegol, a sut y gallent ddod â hwy i ymarfer arbrofol yn awr. Hyd yn oed os na fyddwn efallai'n eistedd o dan gysgod y coed, y gallem eu plannu heddiw," esbonia Imandeep.
Mae'n dweud, er mwyn creu cymdogaeth wirioneddol gyfranogol, gyda'r pŵer i newid canlyniad y penderfyniadau a wneir yn ei gylch, mae angen datod ac ail-ddychmygu "strwythurau anweledig" cymdeithas yn sylweddol, a gwneud hyn yn gyflym, bydd yr heriau sydd o'n blaenau fel y rhai nas gwelwyd ers amser maith.
Yr her gydag adeiladu rhywbeth newydd yw nad yw bob amser yn cyd-fynd â disgwyliadau pobl o'r hyn y mae'r byd yn ei wneud neu sut y dylai edrych.
“Dim ond adrodd ein hanesion y ffordd arall o gwmpas y byddwch chi'n gallu dweud," meddai Imandeep. “Ni ddylai pobl wybod ble i'n gosod ni oherwydd ein bod yn ceisio bod yn ymgorfforiad o sut beth fyddai'r economi newydd, gyda'r holl wrthddywediad, iaith newydd, a llanastr yn gweithio allan sydd i ddigwydd. Bydd y rhannau gorau o'r holl systemau'n cael eu gwehyddu a bydd y rhannau gwaethaf, y rhai nad ydynt bellach yn ein gwasanaethu, yn cael eu hosbisu.”
Mae gwaith CIVIC SQUARE wedi'i wreiddio'n ddwfn - yn benodol, yn Birmingham, mewn rhan sy'n debyg iawn i gymdogaethau'r ddinas llawer o'r rhai sy'n gweithio yn CIVIC SQUARE. “Mae'n ymwneud â dechrau lle'r ydym, peidio â chael ein llethu gan raddfa'r heriau cenedlaethol a byd-eang, eu cydnabod yn ddwfn, ond dechrau lle'r ydym a gwneud popeth o fewn ein gallu i ddangos sut y gallai'r dyfodol edrych - lledaenu'r dysgu a'r syniadau fel y gall cymunedau ledled y byd ddysgu, rhannu, cyfnewid y gwersi hyn, straeon am obaith, gweithredu, ail-ddychmygu," meddai Imandeep.
Ni yw'r Ecosystem a'r Ecosystem yw Ni
Mae CIVIC SQUARE yn "ecosystem ffynhonnell agored", ac mae bob amser wedi bod yn "ecosystem ffynhonnell agored," meddai Imandeep. Maent yn gweithio gyda sefydliadau sy'n amrywio o Dark Matter Lab, i CoLab Dudley, i gyd-ddeiliaid grant eraill y Loteri Genedlaethol, gan gynnwys Open Systems Lab a Doughnut Economics Action Lab, yn ogystal â'u haelodau cymunedol eu cymdogaeth leol. Trwy rannu â'u hecosystem, mae CIVIC SQUARE wedi datblygu ei hunaniaeth, ei athroniaeth, a rhai o'i ddarnau craidd o waith - fel y labordy economeg adfywio.
“Nid oes SQUARE CIVIC heb ei ecosystem a'i gymheiriaid," meddai Imandeep. “Rydyn ni oherwydd hynny, a hynny oherwydd ni.”
Yr Angen am Adnoddau Helaeth
Er mwyn i'r ecosystem fod yn fwy gwydn, dywed Imandeep fod angen buddsoddiad dwfn llawer mwy hyperleol: er mwyn i gydweithrediadau CIVIC SQUARE gyda phrosiectau a chymunedau llai fod yn llwyddiannus, mae'n rhaid bod ganddynt i gyd adnoddau da.
Mae Imandeep hefyd yn gweld yr angen am adnoddau ar raddfa fwy i wneud yr ôl-ffitio a'r gwaith tir sydd ei angen i ddatgarboneiddio cymunedau, tra bod arnom angen y modelau cyllid cylchol i ddarparu adnoddau ar gyfer hyn yn y tymor hir, mae angen buddsoddiad mawr arnom yn gyflymach i ddangos a thywynnu golau'r hyn a allai fod yn bosib. “Rydym angen cenhedlaeth newydd gyfan o weithwyr adeiladu sydd am weithio yn y ffordd honno, maent yn bodoli ond bydd angen buddsoddiad creadigol dwfn i roi bywyd i sut y gallai swyddi gwyrdd yn y dyfodol edrych a theimlo mewn gwirionedd, gan droi argyfwng yn ddadeni ," meddai. “Rydyn ni angen cenhedlaeth newydd gyfan o weithwyr tir... Ac rydyn ni'n mynd i'w angen gyda rhywfaint o ddigonedd go iawn - bydd yn rhaid i ni orlifo'r gofod gydag adnoddau.”
Yn drydydd, dywed Imandeep fod angen buddsoddiad sylweddol mewn syniadau a newid cymdeithasol. Mae hi'n nodi faint o waith y mae'n ei gymryd i ddatblygu systemau sy'n bodoli eisoes ac i adeiladu timau i weithio yn y gofod hwn, gan dynnu sylw at yr angen am fuddsoddiad agored a democrataidd i gefnogi datblygiad ymarferwyr sy'n gallu gwneud y gwaith hwn.
Ar lefel bersonol, bydd yn heriol dros ben i'r unigolion sy'n ymwneud â CIVIC SQUARE - sydd â'u "pennau uwchben y parapet," fel y mae Imandeep yn dweud, gan adeiladu syniadau newydd, sefydliadau stiwardio, a gofalu am les eu timau; herio'r statws cwo ar yr un pryd â bodoli ynddo. Mae gwaith o'r fath yn cymryd "symiau anhygoel o ynni dynol, mae'n aml dan bwysau mawr, ac mae cymunedau croenliw yn aml yn cael eu gorgraffu, neu mae angen iddynt fod yn eithriadol heb wneud unrhyw gamgymeriadau." Dywed Imandeep y bydd angen cynnal cymorth digonol ar eu cyfer, nid yn unig o fewn eu sefydliad ond ar draws y dirwedd gyfan o bobl sy'n gweithio fel hyn
Er mwyn goresgyn hyn, mae Imandeep yn gweld angen am gymunedau ar bob graddfa wahanol - o gyllidwyr i gymdogion. “Nid ydym ynddo yn erbyn ein gilydd," meddai. “Mae angen undod ar bob graddfa, beth bynnag yw'r anghydbwysedd pŵer a chyllid - rhannu atebolrwydd a dysgu gan anelu at nodau mawr, fodd bynnag, mae angen i ni barhau i ddarparu adnoddau ar gyfer y dyfodol hwn er mwyn i ni beidio â chael anghydbwysedd adnoddau a ddylunnir yn ddwfn sy'n ei gwneud yn anos dod at ein gilydd”
“Rhaid i ni feddwl am y degawd hwn fel y degawd sy'n mynd i ddiffinio'r hyn y bydd cenedlaethau'r dyfodol yn edrych yn ôl arno - a dweud, 'gwnaethant bopeth o fewn eu gallu'," meddai Imandeep. “Mae angen i'r sector ddod at ei gilydd yn ei gyfanrwydd a dechrau gorlifo'r gofod, a'r gwaith, gyda'r adnoddau, yr ysbrydoliaeth, yr egni a'r momentwm sydd eu hangen arno i fynd i'r pwynt tipio hwnnw o ffyrdd newydd ymlaen.”
I ddysgu mwy am SGWÂR DINESIG, ewch i'w gwefan yma neu dilynwch nhw ar Twitter, Facebook, Instagram, neu Medium. Os ydych chi'n byw yn Birmingham, neu'n mynd heibio, gallwch fynd i weld beth maen nhw'n ei wneud yn bersonol - ar ddydd Mercher, dydd Sadwrn neu ddydd Sul yn Rotton Park St & S Loop Park B16 0AE, neu ymuno ag unrhyw un o'u gwyliau, digwyddiadau a rhaglenni dysgu amrywiol.
* Cyllid wedi'i gadarnhau am dair blynedd, gyda chyllid ar ôl hyn i'w gytuno gyda Phwyllgor Ariannu'r DU.